Vieiros

Entre os estudosos da nosa literatura hai unha opinión indiscutíbel: 'A Esmorga' é unha das mellores novelas escritas en lingua galega. Mais a obra que Eduardo Blanco Amor quixo publicar no seu día non é exactamente a que coñecemos como lectores. Esta é a conclusión á que chegou o profesor Xosé Manuel Dasilva.

Segundo as investigacións deste docente da Universidade de Vigo, Blanco Amor ecribiu a novela entre maio e outubro de 1955 e intentouna publicar en 1956 na Editorial Galaxia. A censura opúxose á saída da obra tal e como estaba escrita xa que o falanxista Miguel Piernavieja del Pozo ditaminou nun informe que se empregaba unha linguaxe impropia. Diante disto, o escritor deu luz verde para que a novela saíse publicada en 1959 en Bos Aires.

A finais dos anos 60 Blanco Amor intentou publicar de novo 'A Esmorga' en Galiza. Primeiro con Edicións Castrelos (onde non houbo acordo) e finalmente en Galaxia que sacou á venda a obra en 1970, aínda que con algunhas pasaxes consideradas ofensivas para a Garda Civil que foron censuradas polas autoridades franquistas. Anos máis tarde, coa chegada da democracia, a editorial viguesa recuperaría o auténtico final da novela.

Mais o profesor Dasilva logrou exhumar o expediente de censura d'A Esmorga comprobou que faltaban fragmentos por restaurar, todos eles localizados no capítulo cinco e que teñen unha importancia decisiva para o desenlace da obra. Agora, Galaxia anuncia a publicación do texto completo antes de que remate o ano.