Vieiros

Son alma. Corpo. Palabra de decir: Romperei o espello da luxuria en mil anacos e farei de cada un unha lúa habitada. Escríbeo Chelo Suárez, coruñesa, mariñeira e salgada. Escribiu toda a vida pero non publicou nada até o seu Flor de Xiz (2003), un libro no que as mulleres eran o centro; dende entón editou outras dúas novelas, un libro de poesía erótica (Corpo de Mar, Espiral Maior, 2008) e co conxunto de relatos Colleita de Sombras, que se publicará este ano, gañou o accésit da última edición do Modesto Figueirido. Chelo Suárez é tamen Amara Orzania (o mar, sempre o mar) e Puliana Marful, outro pseudónimo no que xunta os apelidos do seu bixavó italiano e do seu avó de Mondoñedo. Na actualidade prepara dáus novelas e un outro libro de poesía, Eros nun espello roto.

Os Milagres de Cristamar (Positivas, 2008) fíxose coa última edición do certame de novela erótica Narrativas Quentes cunha historia de putas e monxas nunha cidade con algo de Venecia e todo da Coruña que foi cualificada de "irreverente" sobre todo polo xeito en que introducía o desexo no convento: O pecado, inquirir nel, deixar que tomase posesión da carne intacta nunha claudicación total, até xemer de dor e ledicia, a pel perlada de suor, as pernas abertas na postura da entrega... O éxtase... si, entregarse a el, aínda que viñera a elas por ocultos e tortos camiños... Morrer, morrer nos brazos dun amante imaxinado, sumidas nun estado de febril desvarío. Logo tocaba arrepentirse, rezar, botar man do flaxelo e auto castigarse ate a mortificación, caendo así nun segundo pecado. O masoquismo.

Nas túas novelas, dende Flor de Xiz, até Venus de Cristal e por suposto en Os milagres de Cristamar a muller é a protagonista. É tan protagonista que case chama a atención, en comparación coa maior parte da literatura...
Si, é certo. As mulleres aparecen en moitos libros, pero na maioría dun xeito secundario, uns pasos por detrás do home. É o resultado de séculos de relegación, promovida por exemplo pola Igrexa, que facía caer sobre a muller o sentimento de culpabilidade.

En Os milagres... cóntase a historia de dous grupos de mulleres: prostitutas e monxas, a priori opostas, pero no fondo non tan distintas, non si?
Si, non son tan opostas como parecen. Na propia novela digo algo así, como as monxas a través do sacrificio e a mortificación procuran o pracer; nun momento do libro as prostitutas e ás monxas acadan xuntas o clímax, unhas a través dunha entrega carnal e as outras a través dunha entrega abstracta. As prostitutas dan todo o que teñen dentro, e en cambio ás monxas véxoas reprimidas, creo que estragan as súas vidas, retíranse do mundo.

Esa proximidade parte dun feito real, que coñeciches na Coruña...
Si, xa dende pequena chamábame a atención que o convento das Capuchinas estivese parede `con parede co barrio das prostitutas, o Papagaio. E eu cavilaba en que tiña que haber algún contacto entre elas.

Nos teus libros tamén é unha constante a procura da beleza e o mar, non si?
Si, a beleza sempre está presente, e o mar. Eu son de familia de mariñeiros: meu pai, meu avó..., e meu avó en concreto era un contista, inventaba historias e contábamas. E sempre vivín de fronte ao mar. Cando había temporal, as ondas lambían as cristaleiras da miña casa. E dende esas galerías miña nai e eu viamos chegar o barco de meu avó e meu pai.

Os milagres... foi rexeitada por varias editoriais antes de gañar o premio. Cal foi o problema? Demasiado irreverente?
Si, debeulles parecer irreverente. Despois supoño que tamén houbo o problema que eu non era coñecida, e ás editoriais cústalles arriscar cun autor que non sexa coñecido, que non apareza nos medios.

A novela faise curta, coas súas 110 páxinas. Non pensaches en continuala?
Si, si que é curta. E de feito agora estou escribindo dúas novelas máis longas. Así e todo tampouco son moi extensas. Creo que se pode dicir moito con pouco. Iso vénme de que tamén escribo poesía, e a poesía é extractar, é resumir sentimentos. De todos os xeitos penso que na novela, malia a ser curta, ten moito contido; e non é doado facelo, hai novelas moi longas con moi pouco contido.

Cal é o problema da literatura erótica? Por que descendeu a produción e a súa calidade?
Non o sei, parece que moita xente que sabe escribir, cando quere facer textos eróticos pásase, ou queda curta. A min encántame, e non lle vexo dificultade. O erotismo é moi lírico, ten moito en común coa poesía. Para min un dos autores con obras máis eróticas foi Shakespeare. De nena lin A violación de Lucrecia e Venus e Adonis, e parécenme o cumio da sensualidade. Pero os editores foxen da literatura erótica, non sei por que. Pero o erotismo segue estando moi presente na sociedade, e creo que antes aínda o estaba máis, sobre todo nas aldeas. Eu lembro de pequena, como ía cunha amiga ver como o castrón cubría unha cabra, e para nós iso era algo natural.

Segues Ferve a Rede? Que che parece a iniciativa?
Si, o ano pasado ía lendo todos os relatos todos os días, e había algúns moi bos, e algúns moi malos, claro. Pero a iniciativa é fantástica: felicítovos.

Un escritor é en parte o que le. Que les ti?
Lin dende moi pequena: Dumas, Valle-Inclán, Dickens, os rusos..., tamén ao xenial Álvaro 'Merlín' Cunqueiro, e dos contemporáneos a Manuel Rivas, sobre todo os seus relatos, e mais a Caneiro ou a Suso de Toro. Creo que a literatura galega actual está chegando a niveis de calidade moi altos, á altura dos mellores escritores rusos.

Fuches autodidacta?
Si, completamente. Tiven a sorte de que na nosa casa había unha biblioteca moi grande, porque tanto o meu avó, como meu pai, como as miñas tías lían moito. E eu lembro pasar lendo os días de chuvia. Un día, sendo nena, atopei un baúl no faiado, e estaba cheo de libros de Lorca, de Valle. Supoño que o meu avó agachara alí eses libros na Guerra Civil, por medo, porque de feito viñeran buscar a meu pai á casa, e tivera que escapar. Despois fun á escola, pero non puiden seguir os estudos, o bacharelato, por ser muller. Iso foi unha frustración para min. Pero sempre lin, e sempre inventei historias e fixen contos. Queres que che conte un?

Si, claro.
Pois isto é a Bela Durminte, que cando espertou da súa longuísima sesta, a osteoporose fíxollas pasar putas. Gústame moito facer bromas.